Tarihçe 27 Kasım 2024, 18:50
a)TARİHÇESİ :
Bugüne kadar Doğu Anadolu Bölgesinde yapılan kazılar neticesinde M.Ö. 4000’den itibaren bölgede yoğun olarak iskana geçildiğini göstermektedir. Bölge Hurimütanniler, Urartular, Kimmerler, Sakalar ve M.S. I. yy’dan itibaren de Romalıların egemenliğine geçmiştir. Bizanslılar döneminde bölge zaman zaman Sasaniler istilasna uğramıştır. Arap orduları Hz. Osman hilafeti zamanında (645-646) bölgeyi fethetmiştir. İslam Arap Devleti Hz.Osman’dan itibaren ve Emevi Abbasiler devrinde bölgeye yerleşerek burayı 300 yıl hâkimiyetleri altında tutmuşlardır. 900’lü yıllarda Bizanslılar bölgeyi tekrar ele geçirmeye başlamışlardır.
Doğu Anadolu Bölgesine Selçuklu akınları 1015 yılından itibaren Çağrı Bey tarafından başlatılmıştır ve 1040 yılında Selçuklular Ağrı bölgesini fethetmiştir. Bölge 1243’ten sonra Moğolların hâkimiyetine geçmiştir. Daha sonra sırasıyla Karakoyunlular, Akkoyunlular ve Safevilerin hakimiyetine geçen bölge Yavuz Sultan Selim döneminde 1514 Çaldıran Zaferi ile Osmanlı topraklarına katılmıştır.
İlçemiz 1877-1878 Osmanlı-Rus savaşında Rusların işgaline uğramıştır. 1917 yılında Rusların geri çekilmesi ile Ermeni mezalimine sahne olmuştur. 14 Nisan 1918’de işgalden kurtarılmıştır.
1954 yılında 6324-6325 sayılı yasa ile Taşlıçay İlçesi kurulmuş olup ,aynı yıl Belediye Teşkilatı oluşturulmuştur.
b)-COĞRAFİ KONUMU:
Ağrı iline 32 km. uzaklıkta olan Taşlıçay ilçesi doğusunda Diyadin ve Doğubeyazıt ilçeleri, Kuzeyinde Tuzluca (Iğdır) ilçesi, batısında Merkez ilçe ve Hamur ilçesi, güneyinde Erciş (Van) ilçesi ile çevrilidir. İlçemiz Türkiye-İran transit yolu üzerinde Murat nehrinin kuzey kıyısında kurulmuştur. Deniz seviyesinden yüksekliği, 1660 m, yüzölçümü 798 km2’dir.
Ağrı ilinin orta kısmında bulunan Taşlıçay ilçesinin kuzey ve güneyinde bulunan 2000 m yükseklikteki dağlar, orta bölümde murat vadisi ile ayrılır. Arazi volkaniktir, en yüksek noktası Güneydeki Aladağ üzerinde bulunan Koçbaşı tepesidir (3510.m). Orta kısımdaki düzlüklerle Murat kenarları tarıma elverişli olan alanlardır.
İlçenin en önemli akarsuyu doğu-batı yönünde akan Murat nehridir. Murat nehri kuzey ve güneydeki dağlardan doğan Boti çayı, Büyük çay, Mirzehan çayı, Kubik çayı, Geldüş suyu ve Didem çayı ile beslenir.
Sinek ve Aladağın yüksek kesimlerinde görülen ve yazın sulak çayırlarla yeşillenen yaylalar önemli hayvancılık yerleridir.
Türkiye’nin en yüksek göllerinden birisi olan Balık Gölünün 2/3’ü ilçemizin sınırları içersindedir.
c)-NÜFUS :
2008 yılı nüfus sayımına göre 6639’u ilçe merkezinde, 16.782’si ise köylerde yaşamaktadır. Genel toplam 23.421 olarak tespit edilmiştir. Buna göre yıllık nüfus artışı şehir merkezinde %12.85, köylerde % -4.47, ortalama %0.63 olarak belirlenmiştir.
(Belirtilen rakamlardaki ortalama nüfus artışı dışarıya verilen göç oranı dikkate alınmadan belirlenmiştir.)
d)-İDARİ YAPI:
Taşlıçay ilçesine bağlı 37 köy, 21 mezra mevcuttur. İlçeye bağlı belde bulunmamaktadır.